Καταρράκτης

Πρόκειται για βαθμιαία θόλωση/σκλήρυνση του φακού των ματιών, ο οποίος βρίσκεται πίσω από την κόρη και την ίριδα, που ξεκινάει ήδη από την ηλικία των 40-45 ετών. Προκαλεί αναστρέψιμη απώλεια της όρασης σε αυξανόμενο ποσοστό ανθρώπων προϊούσης της ηλικίας. Πάνω από το 45% του πληθυσμού άνω των 74 ετών έχει καταρράκτη που χρειάζεται επέμβαση. Οφείλεται κατά κύριο λόγο στη διαδικασία γήρανσης του οφθαλμού. Ωστόσο συναντάται και σε μικρότερες ηλικίες όταν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό νεανικού ή συγγενούς καταρράκτη, μετά από τραυματισμό του ματιού,σε λήψη φαρμάκων (κορτιζόνη, φαινοθειαζίνες, στατίνες κ.α.), έκθεση σε ιονίζουσα, υπεριώδη ή υπέρυθρη ακτινοβολία, σε μεταβολικά νοσήματα (σακχαρώδη διαβήτη,γαλακτοζαιμία, μυοτονική δυστροφία κ.α.), σε υψηλές μυωπίες και σε εκφυλιστικές νόσους του ματιού (π.χ. μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια). Υπάρχουν διάφοροι τύποι καταρράκτη. Οι συνηθέστεροι είναι ο πυρηνικός καταρράκτης, που συνήθως εξελίσσεται βραδέως, στον οποίο συμβαίνει μία μυωπική εκτροπή (δημιουργείται μυωπία) του πάσχοντος ματιού. Ο φλοιώδης καταρράκτης, που μπορεί να παραμείνει στάσιμος για μακρύ χρονικό διάστημα ή και να εξελιχθεί πολύ γρήγορα και ο οπίσθιος υποκάψιος καταρράκτης, που συναντάται και σε μικρότερες ηλικίες από τα άλλα δύο είδη.

Κάποιοι τύποι καταρράκτη μπορεί να βελτιώσουν προσωρινά την κοντινή σας όραση (λόγω δημιουργίας μυωπίας από τη σκλήρυνση του πυρήνα του φακού). Βεβαίως αυτή η βελτίωση χάνεται με την επιδείνωση του καταρράκτη.

Όταν αρχίσετε να αντιλαμβάνεστε προβλήματα στην όρασή σας και σας έχει πει ο γιατρός σας ότι έχετε καταρράκτη είναι πιθανόν να έχετε ήδη προχωρημένο καταρράκτη έτοιμο για χειρουργείο. Σε κάποιες περιπτώσεις και ανάλογα με το είδος του καταρράκτη (πυρηνικός, φλοιώδης, οπίσθιος υποκάψιος) τα συμπτώματα διαφέρουν και είναι άλλοτε πιο έντονα και άλλοτε πιο ήπια. Κάποιοι ασθενείς παραπονούνται για φωτεινή άλω περίεργες αντανακλάσεις στα φώτα και δυσκολία στην όραση το βράδυ. Σε κάποιους άλλους αλλάζει η μυωπία, ο αστιγματισμός ή η υπερμετρωπία τους και χρειάζονται αλλαγή στα γυαλιά τους (γεγονός που είναι σύνηθες κατά την ανάπτυξη, αλλά όχι στην ενήλικο ζωή). Με τη σύγχρονη μέθοδο της φακοθρυψίας δεν περιμένουμε να «ωριμάσει» ο καταρράκτης. Αυτό ίσχυε παλιότερα που η αφαίρεση του καταρράκτη γινόταν με την εξωπεριφακική μέθοδο και έπρεπε ο φακός του ματιού να έχει πολύ καταρράκτη για να αφαιρεθεί. Πλέον η επέμβαση πραγματοποιείται με το που διαγνωστεί από τον οφθαλμίατρο και δημιουργεί κάποια από τα ανωτέρω προβλήματα ή αλλαγές στην όραση. Άλλωστε όσο πιο αρχόμενος είναι ο καταρράκτης τόσο περισσότερο μειώνεται η πιθανότητα για διεγχειρητικές δυσκολίες.

Ο φακός του ματιού αποτελείται κυρίως από νερό και κολλαγόνες ίνες. Οι κολλαγόνες ίνες είναι διατεταγμένες με ακριβή και ειδικό τρόπο έτσι ώστε να εξασφαλίζουν τη διαφάνεια στο φακό, γεγονός που επιτρέπει το φως να ­εισέρχεται μέσα στο μάτι. Με τη γήρανση πρωτεΐνες εναποτίθενται και αθροίζονται σε ένα σημείο του φακού καταργώντας τη δομή που του εξασφάλιζε τη διαφάνειά του, και δημιουργούν θολερότητα στο συγκεκριμένο σημείο. Με την πάροδο του χρόνου αυτή η θολερότητα μεγαλώνει και θαμπώνει όλο και περισσότερο το φακό του ματιού. Μετά από διεθνείς μελέτες έχουν βρεθεί κάποιοι παράγοντες που συνδέονται με τη δημιουργία και την επιδείνωση του καταρράκτη και είναι οι εξής:

Μία θεωρία που ολοένα και αποκτά μεγαλύτερο έδαφος είναι ότι ο καταρράκτης προκαλείται από οξειδωτικές αλλαγές στο φακό του ματιού. Αυτό υποστηρίζεται και από το γεγονός ότι φρούτα και λαχανικά με υψηλή περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά καθώς επίσης και η πρόσληψη βιταμίνης Ε, καροτενοειδών και λουτεΐνης, ζεαξανθίνης, βοηθούν στην αποτροπή δημιουργίας κάποιων τύπων καταρράκτη.

Η σύγχρονη επέμβαση του καταρράκτη είναι από τις πιο ασφαλείς και πιο αποτελεσματικές χειρουργικές επεμβάσεις που γίνονται στις μέρες μας. Είναι απλή και ανώδυνη διαδικασία για τον ασθενή και αποκαθιστά και πάλι την όραση στο φυσιολογικό, παρέχοντας μόνιμο αποτέλεσμα. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης ο οφθαλμίατρος αφαιρεί τον καταρρακτικό φακό και τον αντικαθιστά με έναν τεχνητό φακό, που τοποθετείται ενδοφθαλμίως και αποκαθιστά και πάλι την όραση.

Η όλη διαδικασία γίνεται σε εξωτερική βάση (δεν χρειάζεται νοσηλεία). Ο ασθενής επιστρέφει στο σπίτι του σχεδόν μία ώρα μετά το τέλος της επέμβασης. Η σύγχρονη μέθοδος αφαίρεσης του καταρράκτη πραγματοποιείται με υψηλής συχνότητας υπέρηχο, που σπάει τον καταρρακτικό φακό σε μικρά κομμάτια, που εν συνεχεία απομακρύνονται με εξαιρετική ακρίβεια και προσοχή με τη βοήθεια της αναρρόφησης από το μηχάνημα του υπερήχου. Αυτή η μέθοδος καλείται φακοθρυψία και η τεχνολογία έχει εξελιχθεί τόσο πολύ που πλέον η επέμβαση πραγματοποιείται με τομή στο μάτι 1,7-2,2 mm., γεγονός που βοηθάει στη ταχύτερη επούλωση και στην ελαχιστοποίηση επιπλοκών όπως η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς. Αφού αφαιρεθούν πλήρως όλα τα απομεινάρια του καταρράκτη από το μάτι, στη συνέχεια ο χειρουργός τοποθετεί ένα τεχνητό φακό ενδοφθαλμίως στη θέση του φυσικού φακού. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να καταστεί αναγκαίο να τοποθετηθεί ο καινούριος φακός μπροστά από την ίριδα και την κόρη. Μετά την τοποθέτηση του φακού, εγχέεται αντιβίωση ενδοφθαλμίως. Δεν χρειάζεται ράμμα για να κλείσει η τομή, που όπως προαναφέρθηκε είναι εξαιρετικά μικρή και επουλώνεται από μόνη της σχεδόν αυτόματα μετά το τέλος του χειρουργείου.

Ναι συνήθως η επέμβαση πραγματοποιείται με τοπικές αναισθητικές σταγόνες και ήπια μέθη. Αυτό επιτρέπει την επικοινωνία με το χειρουργό κατά τη διάρκεια της επέμβασης, βοηθώντας σας να παραμένετε ήρεμοι, χωρίς τους κινδύνους από μία γενική αναισθησία και χωρίς πόνο.

Η επέμβαση από έναν έμπειρο χειρουργό είναι σύντομη και μετά την ολοκλήρωσή της και την παραμονή στο χώρο ανάνηψης για λίγη ώρα, ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει σπίτι του. Δεν επιτρέπεται να οδηγήσετε μετά την επέμβαση, επομένως πρέπει να υπάρχει κάποιος να σας συνοδεύσει.

Η επέμβαση σε γενικές γραμμές δεν πονάει. Εκτός του ότι χρησιμοποιούνται τοπικά αναισθητικές σταγόνες, χορηγείται ενδοφλεβίως μέθη, που ενώ θα είστε ξύπνιοι, θα σας χαλαρώσει κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Τις περισσότερες φορές η χορήγηση μέθης, βοηθάει στο να μην θυμάστε πολλά από την επέμβαση, αν και παραμένετε ξύπνιοι καθ’ όλη τη διάρκειά της. Αν κάποια στιγμή νιώσετε έστω και την παραμικρή ενόχληση είναι εφικτό να αντιμετωπιστεί άμεσα με την κατάλληλη αγωγή.

Μετά την επέμβαση συνήθως δεν υπάρχει πόνος. Ίσως να υπάρχει αίσθημα ξένου σώματος κατά το πρώτο 24ωρο από τα πολλά κολλύρια που έχουν πέσει στο μάτι, που όμως είναι ανεκτό.

Οι φακοί που τοποθετούνται ενδοφθαλμίως στην επέμβαση του καταρράκτη αντικαθιστούν τον φυσικό φακό που έχει θολώσει από τον καταρράκτη. Αυτοί οι φακοί έχουν τη ιδιότητα να διορθώνουν και διαθλαστικά το μάτι (δηλαδή διορθώνουν τη μυωπία, την υπερμετρωπία και τον αστιγματισμό και αν είναι και πολυεστιακοί/τριπλοεστιακοί, τότε και την πρεσβυωπία). Σε αυτή την περίπτωση η επέμβαση του καταρράκτη αποκαλείται διαθλαστική ανταλλαγή του φακού του ματιού (Refractive Lens Exchange).

Η σύγχρονη τεχνολογία προσφέρει στο χειρουργό μεγάλη ποικιλία φακών για τοποθέτηση ενδοφθαλμίως. Η επιλογή του ιδανικού φακού για εσάς θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες, όπως τον τρόπο ζωής σας, τις δραστηριότητές σας, τις ανάγκες όρασης που έχετε (άλλες ανάγκες έχει ένας επαγγελματίας οδηγός και άλλες ένας καθηγητής ή κάποιος που ασχολείται με την πληροφορική), τις επιθυμίες σας καθώς και από την ανατομία του ματιού σας.

Οι ειδικοί φακοί που διορθώνουν και το διαθλαστικό πρόβλημα του ματιού λέγονται PREMIUM φακοί και έχουν ειδικά χαρακτηριστικά, πιο εξελιγμένα σε σχέση με του απλούς φακούς μίας εστίας που ήταν οι μοναδικοί που είχαμε στη διάθεσή μας μέχρι πριν από κάποια χρόνια.

Οι παλιότεροι φακοί που χρησιμοποιούνταν είχαν σφαιρικό οπτικό σύστημα, δηλαδή η μπροστινή τους επιφάνεια είχε ομοιόμορφο σφαιρικό σχήμα από το κέντρο προς την περιφέρεια (σφαιρικοί φακοί). Ωστόσο στο φυσικό φακό του ματιού η καμπυλότητά του μεταβάλλεται από το κέντρο προς την περιφέρεια (ασφαιρικός). Γιατί είναι αυτό σημαντικό? Επειδή ένας σφαιρικός φακός δημιουργεί οπτικές «ατέλειες» που λέγονται εκτροπές και αυτό μπορεί να μειώσει την ποιότητα της όρασης ιδιαίτερα σε χαμηλό φωτισμό (π.χ. οδήγηση τη νύχτα).

Αντίθετα με τους σφαιρικούς φακούς, οι Premium ασφαιρικοί φακοί, μοιάζουν πολύ περισσότερο με το σχήμα και την οπτική ποιότητα του φυσικού φακού και επομένως μπορούν να παρέχουν οξύτερη όραση, ιδίως σε χαμηλό φωτισμό και σε ανθρώπους με μεγάλη κόρη ματιού. Τέτοιου είδους φακοί υπάρχουν αρκετοί και χρησιμοποιούνται ολοένα και περισσότερο.

Τορρικοί φακοί

Οι τορρικοί φακοί είναι premium φακοί που διορθώνουν και τον αστιγματισμό μαζί με τη μυωπία ή την υπερμετρωπία. Οι φακοί αυτοί διαθέτουν διαφορετική διαθλαστική δύναμη στους διάφορους μεσημβρινούς τους και έχουν και σημαδάκια στο περιφερειακό τμήμα του φακού που βοηθούν το χειρουργό να τους  τοποθετήσει μέσα στο μάτι με τέτοιο προσανατολισμό ώστε να διορθωθεί με τον καλύτερο τρόπο ο αστιγματισμός.

Πριν την επέμβαση ο οφθαλμίατρος μαρκάρει προσωρινά την επιφάνεια του κερατοειδούς στον πιο κυρτό μεσημβρινό. Στη συνέχεια ο τορρικός φακός τοποθετείται κατά τη διάρκεια της επέμβασης του καταρράκτη με τέτοιο προσανατολισμό έτσι ώστε τα σημαδάκια του φακού να ευθυγραμμιστούν με τα σημαδάκια στον κερατοειδή και έτσι να διορθωθεί κατά τον καλύτερο τρόπο ο αστιγματισμός.

Premium Πολυεστιακοί/Τριπλοεστιακοί φακοί

Με τις αυξανόμενες απαιτήσεις της καθημερινότητας σχεδιάστηκαν φακοί που προσφέρουν εξαιρετική ποιότητα εικόνας σε όλες τις εστιακές αποστάσεις (κοντινή, μεσαία και μακρινή απόσταση). Είναι ειδικά σχεδιασμένοι φακοί που προσεγγίζουν τη νεανική όραση και βοηθούν στην απόλυτη ανεξαρτησία από βοηθητικά γυαλιά.

Πριν από το χειρουργείο ο οφθαλμίατρός σας θα σας ρωτήσει για το ιατρικό σας ιστορικό και για τα φάρμακα που παίρνετε (κάποια φάρμακα, όπως αυτά για την υπερτροφία του προστάτη προκαλούν διεγχειρητικές δυσκολίες και είναι καλό να το ξέρει εκ των προτέρων ο χειρουργός). Επίσης θα σας υποβάλει σε πλήρη οφθαλμολογικό έλεγχο, για να εξεταστεί η υγεία των ματιών σας αλλά και να βρεθούν πιθανές ανατομικές δυσκολίες που πρέπει να αντιμετωπιστούν με προσοχή κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Γίνεται πλήρης διαθλαστικός έλεγχος έτσι ώστε να βρεθούν οι βαθμοί μυωπίας/υπερμετρωπίας και αστιγματισμού που πιθανόν έχετε. Εκτός των ανωτέρω, θα υποβληθείτε σε μία ειδική εξέταση που λέγεται βιομετρία, η οποία παρέχει στον οφθαλμίατρο πολύτιμα στοιχεία για τη δομή των ματιών σας (μήκος ματιών, βάθος προσθίου θαλάμου, καμπυλότητα κερατοειδούς κ.α.). Οι μετρήσεις αυτές είναι απαραίτητες για να επιλέξει ο οφθαλμίατρος το φακό με την κατάλληλη διαθλαστική δύναμη, για να τον τοποθετήσει ενδοφθαλμίως στη θέση του καταρρακτικού φακού που θα αφαιρέσει και με αυτόν τον τρόπο να σας δώσει την καλύτερη δυνατή όραση μετεγχειρητικά. Όλα αυτά συνήθως δεν γίνονται την ημέρα του χειρουργείου, αλλά τουλάχιστον μία ημέρα πριν, έτσι ώστε αν το μάτι σας χρειάζεται κάποιο ειδικό φακό, να μπορεί να παραγγελθεί και να είναι στη διάθεση του χειρουργού εγκαίρως.

Την ημέρα της επέμβασης θα πρέπει να είστε νηστικοί το πρωί και αν τυχόν παίρνετε φάρμακα τότε να τα πάρετε με ένα ποτήρι νερό. Σε περίπτωση που έχετε σακχαρώδη διαβήτη εφόσον θα είστε νηστικοί δεν πρέπει να πάρετε τα αντιδιαβητικά σας φάρμακα, για να μην πάθετε υπογλυκαιμία.

Τη σημερινή εποχή υπάρχουν διάφοροι τύποι φακών στη διάθεση του χειρουργού οφθαλμιάτρου. Η επιλογή του κατάλληλου φακού γίνεται από τον οφθαλμίατρο πάντα σε συνεννόηση με τον ασθενή. Αν λοιπόν έχετε αστιγματισμό πάνω από 1 βαθμό, τότε την τέλεια όραση θα σας παρέχει κάποιος ειδικός τορρικός φακός, ο οποίος διορθώνει μέχρι και 6,5 βαθμούς αστιγματισμού. Ο τορρικός φακός που θα επιλεγεί λοιπόν υπολογίζεται με τη βοήθεια της βιομετρίας, αλλά και με ειδικά σχεδιασμένες φόρμες που παρέχουν οι εταιρείες παραγωγής των φακών.

Αν δεν σας ενοχλεί η χρήση βοηθητικών γυαλιών μετεγχειρητικά, τότε συνήθως τοποθετείται ενδοφθαλμίως ένας μονοεστιακός φακός. Αυτός διορθώνει τέλεια την κοντινή ή τη μακρινή σας όραση (συνήθως επιλέγεται η απόλυτη διόρθωση της μακρινής όρασης) και έτσι χρησιμοποιούνται γυαλιά κοντινής όρασης μετεγχειρητικά, τα οποία συνταγογραφεί ο οφθαλμίατρος ένα μήνα περίπου μετά την επέμβαση.

Αν ωστόσο σας αρέσει η ιδέα του να μην χρησιμοποιείτε γυαλιά μετά την επέμβαση του καταρράκτη μπορεί να επιλεγεί η τεχνική του monovision στην οποία το ένα μάτι διορθώνεται να βλέπει μακριά (το επικρατόν, δηλαδή το πιο δυνατό μάτι μεταξύ των δύο) και το άλλο να βλέπει κοντά. Σε αυτήν την περίπτωση το ένα μάτι βλέπει καλά κοντά και το άλλο καλά μακριά.

Πλέον στη διάθεση των οφθαλμιάτρων υπάρχουν εξαιρετικής ποιότητας πολυεστιακοί-τριπλοεστιακοί φακοί, οι οποίοι διορθώνουν την όραση σε όλες τις εστιακές αποστάσεις και παρέχουν σχεδόν νεανική όραση. Έχοντας λοιπόν στη φαρέτρα του ο οφθαλμίατρος τέτοιες λύσεις, πλέον μπορεί να ικανοποιήσει όλες τις απαιτήσεις. Μάλιστα η επέμβαση του καταρράκτη δεν είναι μία επέμβαση που γίνεται μόνο σε ανθρώπους προχωρημένης ηλικίας, αλλά γίνεται και σε νεότερους ανθρώπους που δεν έχουν πολύ ή δεν έχουν καθόλου καταρράκτη αμιγώς για διαθλαστικούς λόγους. Δηλαδή είναι μία εναλλακτική διαθλαστική επέμβαση για ανθρώπους που δεν είναι κατάλληλοι υποψήφιοι για LASER ή που είναι στην ηλικιακή ομάδα 45-65 ετών, που έχουν ήδη κάποιου βαθμού πρεσβυωπία και θέλουν να ξεφορτωθούν τα γυαλιά τους δια βίου.

Όταν η επέμβαση του καταρράκτη γίνεται από έμπειρο χειρουργό, είναι σύντομη. Μετά την ολοκλήρωση της επέμβασης ο ασθενής κάθεται για περίπου μία ώρα στην οφθαλμολογική κλινική έτσι ώστε να δοθούν αναλυτικές οδηγίες για τη μετεγχειρητική αγωγή και για να γίνει ένας μετεγχειρητικός έλεγχος πριν την αποχώρηση του ασθενούς. Πρέπει να είναι κάποιος μαζί σας για να σας συνοδεύσει σπίτι σας και χρειάζεται να έχετε μαζί σας γυαλιά ηλίου για λόγους προστασίας. Την πρώτη ημέρα το μάτι που έχει χειρουργηθεί είναι ελαφρά ερεθισμένο και ίσως έχετε αίσθημα ξένου σώματος από τα κολλύρια που έχουν ενσταλλαχθεί στο μάτι. Η όραση είναι θαμπή και θα βελτιώνεται ώρα με την ώρα. Πρέπει να αποφύγετε οποιαδήποτε δραστηριότητα την πρώτη ημέρα. Από τη δεύτερη ημέρα μπορείτε να επιστρέψετε στις δραστηριότητές σας, χωρίς όμως υπερβολές στην άρση βαρών ή στην άσκηση. Για την πρώτη εβδομάδα καλό είναι να αποφευχθούν δραστηριότητες που μπορεί να σας εκθέσουν σε σκόνες ή βρωμιά. Δεν πρέπει να μπει νερό στο χειρουργημένο μάτι για μία εβδομάδα και πρέπει να αποφευχθεί η κολύμβηση σε θάλασσα και πισίνα για 2-3 εβδομάδες. Συνήθως γίνεται μετεγχειρητικός έλεγχος την πρώτη ημέρα μετά την επέμβαση και μετά γύρω στο μήνα μετεγχειρητικά.

Αν έχετε καταρράκτη και στα δύο σας μάτια συνήθως γίνεται η επέμβαση πρώτα στο ένα μάτι και μετά από μερικές ημέρες/εβδομάδες  στο δεύτερο. Με αυτόν τον τρόπο υπάρχει χρόνος  ώστε να αποκατασταθεί και να σταθεροποιηθεί η όραση στο ένα μάτι πριν χειρουργηθεί το δεύτερο. Με τη σύγχρονη χειρουργική τεχνική, που είναι εξαιρετικά ασφαλής και επιτρέπει ταχύτατη ανάρρωση, είναι εφικτό να χειρουργηθούν την ίδια μέρα και τα δύο μάτια. Από τις μελέτες δεν έχει καταδειχθεί αύξηση του ποσοστού επιπλοκών με αυτόν τον τρόπο και με την προϋπόθεση ότι η επέμβαση διεξάγεται από έμπειρο χειρουργό, η ανάρρωση των ασθενών είναι γρήγορη και το αποτέλεσμα είναι το ίδιο με το να χειρουργηθούν τα δύο μάτια ξεχωριστά.

Η επέμβαση των δύο ματιών την ίδια ημέρα είναι ιδιαίτερα επιβοηθητική σε ανθρώπους που ταξιδεύουν από μακριά για να χειρουργηθούν ή σε ανθρώπους που έχουν μεγάλους βαθμούς μυωπίας ή υπερμετρωπίας (οπότε η επέμβαση στο ένα μάτι τους δημιουργεί προβλήματα λόγω διαφοράς της όρασης του ενός από το άλλο μάτι). Αυτοί οι ασθενείς λοιπόν με μεγάλα διαθλαστικά προβλήματα, όταν αφαιρεθεί ο καταρράκτης στο ένα μάτι δεν μπορούν να φορέσουν πλέον τα παλιά τους γυαλιά και αν αφαιρεθεί ο φακός του γυαλιού από το μάτι που χειρουργήθηκε, μπορεί να προκληθεί ζαλάδα ή προβλήματα στη στερεοσκοπική όραση. Σε αυτές επομένως τις περιπτώσεις η επέμβαση των δύο ματιών την ίδια μέρα είναι πολύ επιβοηθητική.

Μετά την επέμβαση του καταρράκτη υπάρχει η περίπτωση να δημιουργηθεί «δευτερογενής καταρράκτης» ή διαφορετικά «θόλωση οπισθίου περιφακίου». Αυτή είναι μία κατάσταση ανεξάρτητη από το χειρουργείο και οφείλεται στην ανάπτυξη κάποιων κυττάρων
Υπό φυσιολογικές συνθήκες ο κρυσταλλοειδής φακός του ματιού βρίσκεται μέσα σε μία κάψα που λέγεται περιφάκιο. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης δημιουργείται ένα άνοιγμα στην πρόσθια επιφάνεια του περιφακίου από το χειρουργό και διαμέσου αυτού του ανοίγματος αφαιρείται ο καταρρακτικός φακός και τοποθετείται ο καινούριος φακός. Η οπίσθια επιφάνεια του περιφακίου παραμένει ακέραια κατά τη διάρκεια της επέμβασης και ο καινούριος φακός τοποθετείται μέσα στο εναπομείναν περιφάκιο. Σε ένα μικρό ποσοστό ασθενών, το οπίσθιο περιφάκιο θαμπώνει μερικούς μήνες ή και χρόνια μετά την επέμβαση και αυτή η θόλωση αποκαλείται «δευτερογενής καταρράκτης» ή διαφορετικά «θόλωση οπισθίου περιφακίου». Η όραση που χάνεται από αυτή τη θόλωση μπορεί να αποκατασταθεί με τη βοήθεια της YAG laser καψουλοτομής. Αυτή η διαδικασία γίνεται σε μία ειδική λυχνία, στην οποία είναι προσαρμοσμένο το laser στην κλινική ή το ιατρείο και δεν χρειάζεται να γίνει εισαγωγή στο χειρουργείο. Γίνεται με τοπική αναισθησία (σταγόνες), δεν πονάει και διαρκεί 5-10 λεπτά. Η αποκατάσταση της όρασης είναι άμεση και δεν χρειάζεται επανάληψη της διαδικασίας.